Metody ADR  

Metody ADR są zazwyczaj dużo tańsze, szybsze i pozwalają stronom na samodzielne wypracowanie najlepszego dla nich rozwiązania konfliktu, zamiast stosowania sztywnych norm kodeksowych lub orzeczniczych, często prowadzących do niezadowolenia obu stron. Ponadto strony mają zapewnioną lepszą możliwości zidentyfikowania i wyrażenia swoich rzeczywistych potrzeb i interesów, czego zakładanym efektem jest osiągnięte przez strony porozumienie
Postępowanie takie nie jest prowadzone przed sądem, tylko bezpośrednio przez strony przy udziale mediatora lub arbitra. Szczególnie korzystną formą alternatywnego rozwiązywania sporów jest mediacja. Bowiem, o ile arbiter niejako zastępuje sędziego i autorytatywnie rozstrzyga spór, o tyle mediator w sposób wykwalifikowany pomaga stronom rozwiązać zaistniałą sytuację konfliktową.

Mediacja jest dobrowolną, poufną metodą rozwiązywania sporu, w której strony sporu, z pomocą bezstronnego i neutralnego mediatora, samodzielnie dochodzą do porozumienia. Zastosowanie mediacji jest możliwe we wszystkich sprawach, w których prawo dopuszcza zawarcie ugody. Wszczęcie mediacji przerywa bieg przedawnienia.
Przedmiotem mediacji mogą być sprawy cywilne, gospodarcze, rodzinne, karne. To np. sprawy o zapłatę, zniesienie współwłasności,naruszenie posiadania, ustanowienie służebności przejazdu, przesyłu, sprawy pracownicze, rozwiązanie lub niewykonanie umowy, podział majątku dorobkowego, dział spadku oraz sprawy rodzinne (o rozwód, seprację, ustalenie kontaktów z dzieckiem), sprawy dotyczące sporów sąsiedzkich.

Korzyści z mediacji

Mediacja stwarza stronom szansę na samodzielne, szybkie i tanie rozwiązanie ich sporu w formie polubownego porozumienia.
Mediacja pozwala na utrzymanie wzajemnych relacji.
Mediacja umożliwia zachowanie korzystnego wizerunku.
Mediacja sprzyja obniżeniu poziomu negatywnych emocji oraz zrozumieniu potrzeb własnych i drugiej strony, a przez to zmniejsza obciążenie psychiczne związane z sytuacją konfliktową.

Jak sprawa trafia do mediacji?

Mediacja może być prowadzona przed wniesieniem sprawy do sądu (mediacja pozasądowa), albo po wszczęciu postępowania - na podstawie postanowienia sądu.
W każdym przypadku warunkiem prowadzenia mediacji jest zgoda stron.
Mediacja umożliwia zachowanie korzystnego wizerunku.
Każda ze stron może złożyć wniosek o przeprowadzenie mediacji na każdym etapie postępowania sądowego.

Kto decyduje o wyborze mediatora?

Mediatora wybierają strony albo wyznacza go sąd (biorąc pod uwagę w pierwszej kolejności stałych mediatorów).

Jak długo może trwać mediacja?

Postępowanie mediacyjne, do którego doszło na podstawie postanowienia sądu nie powinno trwać dłużej niż trzy miesiące. Na zgodny wniosek stron lub z innych ważnych powodów termin ten może zostać przedłużony, jeżeli będzie to sprzyjać ugodowemu załatwieniu sprawy.

Jak przebiega mediacja?

Po otrzymaniu postanowienia sądu, mediator kontaktuje się ze stronami, ustalając termin i wskazując miejsce spotkania.
Mediator wyjaśnia zasady i cele postępowania mediacyjnego oraz pyta, czy strony wyrażają zgodę na mediację. Mediacja jest rozmową stron w obecności mediatora. Mogą się także odbywać indywidualne spotkania mediatora z każdą ze stron.
Strony mogą zrezygnować z udziału w mediacji na każdym etapie postępowania mediacyjnego.
Mediacja jest poufna. Mediator nie może udostępniać informacji z mediacji osobom trzecim. Protokół z mediacji nie zawiera żadnych ocen ani stanowisk stron.
Mediator nie może być świadkiem co do faktów, o których dowiedział się w związku z prowadzeniem mediacji, chyba że strony zwolnią go z obowiązku zachowania tajemnicy mediacji.

W jaki sposób może zakończyć się mediacja?

Mediacja może zakończyć się zawarciem wspólnie wypracowanej ugody, którą podpisują strony.
Zatwierdzona przez sąd ugoda ma moc prawną ugody zawartej przed sądem i kończy postępowanie.
Ugoda, której nadano klauzulę wykonalności nie została wykonana, można skierować jej wykonanie do egzekucji komorniczej.
W przypadku braku ugody, strony mogą dochodzić swoich praw w postępowaniu sądowym.
Podjęcie mediacji przerywa bieg terminu przedawnienia.

Najważniejsze zasady mediacji:

Dobrowolność

Bezstronność

Poufność

Kim jest Mediator?

Mediator to osoba bezstronna i neutralna. W sposób obiektywny, uwzględniając słuszne interesy stron i ich cele, winien dążyć do zawarcia pomiędzy nimi ugody. Mediator nie ma prawa narzucać własnych rozstrzygnięć stronom (w przypadku mediacji ewaluatywnej mediator może sugerować pewne rozstrzygnięcia, w jego opinii najkorzystniejsze dla obu stron, nie jest on jednak nigdy decydentem), ani też wyrażać w toku postępowania mediacyjnego swoich prywatnych opinii.
Zatwierdzona przez sąd ugoda ma moc prawną ugody zawartej przed sądem i kończy postępowanie.

Rolą mediatora jest zapewnienie stronom takich warunków rozmowy, w których w sposób niczym nieskrępowany i komfortowy będą mogły wyrażać swoje oczekiwania i propozycje, co w konsekwencji doprowadzi do przyjęcia przez nie jednolitego rozwiązania danego sporu.